Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 2024 Yılı Ekim dönemi yatırım teşvik belgesi verilerini paylaştı. Erzurum’un içinde yer aldığı 5’inci Teşvik Bölgesinde 2024 yılı Ekim ayında 64, Ocak – Ekim 2024 döneminde 586, 20 Haziran 2012 – Ekim 2024 döneminde ise 6 bin 763 yatırım teşvik belgesi aldı.
5’İNCİ BÖLGE TEŞVİKLİ YATIRIM PAYI
DOSİAD Araştırma Merkezince yapılan hesaplamalarda, Adıyaman, Aksaray, Bayburt, Çankırı, Erzurum, Giresun, Gümüşhane, Kahramanmaraş, Kilis, Niğde, Ordu, Osmaniye, Sinop, Tokat, Tunceli, Yozgat’la birlikte 16 ilin yer aldığı bölgenin 12 yıllık teşvikli yatırım payı yüzde 7.1, sabit yatırım payı yüzde 6.1, istihdam payı yüzde 8.4 oldu
EKİM AYI YATIRIM TEŞVİK BELGELERİ
2024 yılı Ekim ayında 1. Bölgede 348, 2’inci Bölgede 180, 3’üncü Bölgede 166, IV. Bölgede 102, Erzurum’la birlikte 16 ilin yer aldığı 5’inci Bölgede 64, 6’ıncı Bölgede 167 ve Muhtelif Bölgelerde ise 3 yatırım teşvik kapsamına alındı.
EKİM DÖNEMİ SABİT YATIRIM
Öngörülen toplam sabit yatırım tutarının ise 22,4 milyar TL’si I. Bölgede, 18,8 milyar TL’si II. Bölgede, 10,7 milyar TL’si III. Bölgede, 3,8 milyar TL’si IV. Bölgede, 8,3 milyar TL’si V. Bölgede,
8,2 milyar TL’si VI. Bölgede ve 505 milyon TL’si Muhtelif Bölgelerde kaydedildiği bildirildi.
OCAK-EKİM DÖNEMİ YATIRIM TEŞVİK BELGELERİ
2024 yılının Ocak-Ekim döneminde 1’inciBölgede 3 bin 585, 2’inci Bölgede bin 782, 3’üncü Bölgede bin 225, 4’üncü Bölgede 874, 5’inci Bölgede 586, 6’ıncı Bölgede bin 427 ve muhtelif bölgelerde ise 59 yatırım teşvik belgesi aldı.
OCAK-EKİM DÖNEMİ SABİT YATIRIM
Teşvik belgelerinde öngörülen toplam sabit yatırım tutarının ise 366,8 milyar TL’si I. Bölgede, 145,3 milyar TL’si II. Bölgede, 112 milyar TL’si III. Bölgede, 70,2 milyar TL’si IV. Bölgede, 56,6 milyar TL’si V. Bölgede, 60,9 milyar TL’si VI. Bölgede ve 37,2 milyar TL’si ise Muhtelif Bölgelerde kaydedildiği aktarıldı.
BİRİKİMLİ GELİŞMELER
Bu dönemde düzenlenen Yatırım Teşvik Belgesi adedinde I. Bölge yüzde 39,3, II. Bölge yüzde 18,2, III. Bölge yüzde 13,5, IV. Bölge yüzde 9,2, V. Bölge yüzde 7,1, VI. Bölge yüzde 12,4 ve Muhtelif Bölgeler yüzde 0,3 pay aldı.
BÖLGESEL PAYLAR
Öngörülen sabit yatırım tutarı dikkate alındığında ise I. Bölgenin payının yüzde 42,1, II. Bölgenin payının yüzde 19,1, III. Bölgenin payının yüzde 15,2, IV. Bölgenin payının yüzde 7,9, V. Bölgenin payının yüzde 6,1, VI. Bölgenin payının yüzde 4,7 ve Muhtelif Bölgelerin payının yüzde 4,9 olduğu görüldü
YATIRIM TEŞVİK BELGESİ BÜLTENİ -EKİM 2024 VERİLERİ-
EKİM AYI YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN GENEL KARAKTERİSTİKLERİ
2024 yılı Ekim ayında 1.030 adet Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenmiştir.
1.030 adet Yatırım Teşvik Belgesinin toplam sabit yatırım tutarı toplam 72,7 milyar TL olup, 16.136 kişilik istihdam öngörülmüştür.
Ekim ayında düzenlenen 1.030 adet Yatırım Teşvik Belgesinin 990 adedi yerli firmalar, 40 adedi yabancı sermayeli firmalar tarafından alınmıştır. Yerli firmalara düzenlenen teşvik belgelerinde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 65,1 milyar TL olurken, yabancı sermayeli firmalara düzenlenen teşvik belgelerinde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 7,6 milyar TL’dir.
EKİM AYI YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN BÖLGELERE GÖRE DAĞILIMI
2024 yılı Ekim ayında verilen teşvik belgelerinin 348 adedi I. Bölgede, 180 adedi II. Bölgede, 166 adedi III. Bölgede, 102 adedi IV. Bölgede, 64 adedi V. Bölgede, 167 adedi VI. Bölgede ve 3 adedi Muhtelif Bölgelerdedir.
Öngörülen toplam sabit yatırım tutarının ise 22,4 milyar TL’si I. Bölgede, 18,8 milyar TL’si II. Bölgede, 10,7 milyar TL’si III. Bölgede, 3,8 milyar TL’si IV. Bölgede, 8,3 milyar TL’si V. Bölgede,
8,2 milyar TL’si VI. Bölgede ve 505 milyon TL’si Muhtelif Bölgelerdedir.
EKİM AYI YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN YATIRIM CİNSLERİNE GÖRE DAĞILIMI
2024 yılı Ekim ayında düzenlenen 1.030 adet belgenin 683 adedi komple yeni yatırım, 291 adedi tevsi, 56 adedi de diğer mahiyetlerdeki yatırımlardan oluşmaktadır. Ekim ayında yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam 72,7 milyar TL’lik sabit yatırım tutarının 50,4 milyar TL’si komple yeni yatırım, 19,3 milyar TL’si tevsi ve 3 milyar TL’si de diğer mahiyetlerdeki yatırımlardan oluşmaktadır.
EKİM AYI YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN SEKTÖRLERE GÖRE DAĞILIMI
Ekim ayında verilen yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam 72,7 milyar TL’lik sabit yatırım tutarının 16,2 milyar TL’si Enerji sektöründe, 6,3 milyar TL’si Hizmetler sektöründe, 47,5 milyar TL’si İmalat sektöründe, 628 milyon TL’si Madencilik sektöründe ve 2 milyar TL’si Tarım sektöründedir.
EKİM AYI YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN DESTEK SINIFINA GÖRE DAĞILIMI
Ekim ayında düzenlenen 1.030 adet yatırım teşvik belgesinin 822 adedi Bölgesel, 208 adedi Genel mahiyete sahiptir. Yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam 72,7 milyar TL’lik sabit yatırım tutarının 61,8 milyar TL’si Bölgesel, 10,9 milyar TL’si Genel mahiyetteki yatırımlara aittir.
2024 YILI OCAK-EKİM DÖNEMİ GELİŞMELERİ
OCAK-EKİM DÖNEMİ YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN GENEL KARAKTERİSTİKLERİ
2024 yılı Ocak-Ekim döneminde, öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 849,1 milyar TL olan toplam 9.538 adet Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenmiştir. Düzenlenen belgelerde 202.830 kişilik istihdam öngörülmektedir.
Ocak-Ekim döneminde düzenlenen 9.538 adet Yatırım Teşvik Belgesinin 9.193 adedi yerli firmalar, 345 adedi yabancı sermayeli firmalar tarafından alınmıştır. Yerli firmalar için düzenlenen belgelerde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 766,8 milyar TL olurken, yabancı sermayeli firmalar için düzenlenen belgelerde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 82,2 milyar TL’dir.
OCAK-EKİM DÖNEMİ YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN BÖLGELERE GÖRE DAĞILIMI
2024 yılının Ocak-Ekim döneminde verilen teşvik belgelerinin 3.585 adedi I. Bölgede, 1.782 adedi II. Bölgede, 1.225 adedi III. Bölgede, 874 adedi IV. Bölgede, 586 adedi V. Bölgede, 1.427 adedi VI. Bölgede ve 59 adedi ise Muhtelif Bölgelerdedir.
Teşvik belgelerinde öngörülen toplam sabit yatırım tutarının ise 366,8 milyar TL’si I. Bölgede, 145,3 milyar TL’si II. Bölgede, 112 milyar TL’si III. Bölgede, 70,2 milyar TL’si IV. Bölgede, 56,6 milyar TL’si V. Bölgede, 60,9 milyar TL’si VI. Bölgede ve 37,2 milyar TL’si ise Muhtelif Bölgelerdedir.
OCAK-EKİM DÖNEMİ YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN YATIRIM CİNSLERİNE GÖRE DAĞILIMI
2024 yılı Ocak-Ekim döneminde düzenlenen 9.538 adet belgenin 5.993 adedi komple yeni yatırım, 2.813 adedi tevsi, 732 adedi de diğer mahiyetlerdeki yatırımlardan oluşmaktadır. Ocak-Ekim döneminde yatırım teşvik belgelerinde öngörülen 849,1 milyar TL’lik toplam sabit yatırım tutarının 519,3 milyar TL’si komple yeni yatırım, 204,6 milyar TL’si tevsi ve 125,1 milyar TL’si ise diğer mahiyetlerdeki yatırımlardan oluşmaktadır.
OCAK-EKİM DÖNEMİ YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN SEKTÖRLERE GÖRE DAĞILIMI
Ocak-Ekim döneminde verilen yatırım teşvik belgelerinde öngörülen 849,1 milyar TL’lik toplam sabit yatırım tutarının 163,6 milyar TL’si Enerji sektöründe, 169,5 milyar TL’si Hizmetler sektöründe, 484,9 milyar TL’si İmalat sektöründe, 15,9 milyar TL’si Madencilik sektöründe ve 15,1 milyar TL’si ise Tarım sektöründedir.
OCAK-EKİM DÖNEMİ YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN DESTEK SINIFINA GÖRE DAĞILIMI
Ocak-Ekim döneminde düzenlenen 9.538 adet yatırım teşvik belgesinin 7.516 adedi Bölgesel (Bölgesel mahiyetteki yatırımların 234 adedi Cazibe Merkezi Programı kapsamında düzenlenmiştir), 1.998 adedi Genel ve 24 adedi ise Stratejik (13 adedi Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi kapsamındadır). Yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam 849,1 milyar TL’lik sabit yatırım tutarının 591,2 milyar TL’si Bölgesel (25,5 milyar TL’si Cazibe Merkezi Programı kapsamında), 214 milyar TL’si Genel ve 43,8 milyar TL’si Stratejik (5,4 milyar TL’si Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi kapsamındadır) mahiyetteki yatırımlara aittir.
2012/3305 sayılı karar dönemindeki birikimli gelişmeler (20.06.2012 – ekim 2024)
YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN GENEL KARAKTERİSTİKLERİ
20.06.2012 tarihinden Ekim 2024 sonuna kadar 95.252 adet Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenmiştir. Düzenlenen Yatırım Teşvik Belgelerinin 91.368 adedi yerli firmalar, 3.884 adedi de yabancı sermayeli firmalar tarafından alınmıştır. Bu dönemde yerli firmalara düzenlenen belgelerde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 10,5 trilyon TL olurken, yabancı sermayeli firmalara düzenlenen belgelerde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı ise 2 trilyon TL’dir.
YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN BÖLGELERE GÖRE DAĞILIMI
Bu dönemde düzenlenen Yatırım Teşvik Belgesi adedinde I. Bölge yüzde 39,3, II. Bölge yüzde 18,2, III. Bölge yüzde 13,5, IV. Bölge yüzde 9,2, V. Bölge yüzde 7,1, VI. Bölge yüzde 12,4 ve Muhtelif Bölgeler yüzde 0,3 pay almıştır. Öngörülen sabit yatırım tutarı dikkate alındığında ise I. Bölgenin payının yüzde 42,1, II. Bölgenin payının yüzde 19,1, III. Bölgenin payının yüzde 15,2, IV. Bölgenin payının yüzde 7,9, V. Bölgenin payının yüzde 6,1, VI. Bölgenin payının yüzde 4,7 ve Muhtelif Bölgelerin payının yüzde 4,9 olduğu görülmektedir.
YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN YATIRIM CİNSLERİNE GÖRE DAĞILIMI
20.06.2012 tarihinden Ekim 2024 sonuna kadar düzenlenen 95.252 adet teşvik belgesinin 58.987 adedi Komple Yeni Yatırım, 29.035 adedi Tevsi ve 7.230 adedi Modernizasyon, Entegrasyon vb. diğer mahiyetteki yatırımlara aittir. Bu dönemde öngörülen 12,5 trilyon TL’lik toplam sabit yatırım tutarının 7,6 trilyon TL’si Komple Yeni Yatırım, 3,8 trilyon TL’si Tevsi Yatırım ve 1,1 trilyon TL’si Modernizasyon, Entegrasyon vb. diğer mahiyetteki yatırımlardır.
YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN DESTEK SINIFINA GÖRE DAĞILIMI
20 Ekim 2012 tarihinden Ekim 2024 sonuna kadar düzenlenen 95.252 adet yatırım teşvik belgesinin 64.664 adedi Bölgesel (Bölgesel mahiyetteki yatırımların 1.670 adedi Cazibe Merkezi Programı kapsamında düzenlenmiştir), 96 adedi Büyük Ölçekli, 30.281 adedi Genel ve 211 adedi ise Stratejik (114 adedi Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi kapsamındadır) mahiyete sahiptir. Yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam 12,5 trilyon TL’lik sabit yatırım tutarının 7,3 trilyon TL’si Bölgesel (290 milyar TL’si Cazibe Merkezi Programı kapsamında), 615 milyar TL’si Büyük Ölçekli, 3,5 trilyon TL’si Genel, 1,1 trilyon TL’si Stratejik (32,8 milyar TL’si Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi kapsamındadır) mahiyetteki yatırımlara aittir.
YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN SEKTÖRLERE GÖRE DAĞILIMI
20.06.2012 tarihinden Ekim 2024 sonuna kadar düzenlenen yatırım teşvik belgelerinde öngörülen 12,5 trilyon TL’lik toplam sabit yatırım tutarının 2,4 trilyon TL’si Enerji, 3,2 trilyon TL’si Hizmetler, 6,2 trilyon TL’si İmalat, 453,1 milyar TL’si Madencilik ve 168,6 milyar TL’si Tarım sektörlerindedir.
PROJE BAZLI DEVLET YARDIMI VERİLMESİNE İLİŞKİN KARAR KAPSAMINDA DÜZENLENEN BELGELER
2012 yılından itibaren Yatırım Teşvik Sistemi kapsamında yatırımlar desteklenmekle birlikte ülkemiz için stratejik önemi haiz özel nitelikli projeler ile teknolojik dönüşüm sağlayacak yatırımların desteklenmesine yönelik hazırlanan proje bazlı teşvik sistemine ilişkin usul ve esasları belirleyen “Yatırımlara Proje Bazlı Devlet Yardımı Verilmesine İlişkin Karar” 26/11/2016 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Söz konusu düzenleme ile kalkınma planları ve yıllık programlarda öngörülen hedefler doğrultusunda ülkemizin mevcut veya gelecekte ortaya çıkabilecek ihtiyaçlarını karşılama, arz güvenliğini sağlama, dışa bağımlılığını azaltma, teknolojik dönüşümünü sağlama, yenilikçi, Ar-Ge yoğun ve katma değeri yüksek olma niteliklerini haiz yatırımların proje bazlı olarak desteklenmesi amaçlanmaktadır.
Uygulama sürecinde, sistemin amacına uygun olarak belirlenecek yatırım konularında yapılacak sabit yatırım tutarı 1 milyar TL’nin üzerinde olan yatırım projelerine ilişkin müracaatlar Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından davet veya çağrı usulü ile toplanmaktadır.
Proje Bazlı Devlet Yardımı Verilmesine İlişkin Karar kapsamında 56 teşvik belgesi düzenlenmiştir. Söz konusu belgelerde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 1,3 trilyon TL, öngörülen istihdam ise 39.944 kişidir.