KÜNİB’ten Halvetîlik Sempozyumu

OLGUN YILDIZ
ARDAHAN (İHA) – Aralarında Atatürk üniversitesi’nin de bulunduğu. 2009 yılında 7 üniversite ile kurulan çKafkasya Üniversiteler Birliği ve Qafqaz Üniversitesi işbirliği ile düzenlenen “Kafkasya’dan Anadolu’ya Kültür Köprülerimiz-Uluslararası Seyyid Yahyâ Şirvânî ve Halvetîlik Sempozyumu”nun ikinci bölümü Azerbaycan’ın Başkenti Bakü’de yapıldı. 21-22 Kasım 2013 tarihleri arasında Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Kongre ve Kültür Merkezi’nde ilk bölümü tamamlanan organizasyonun yurt dışı ayağı, Başkent Bakü'deki Beynelhalk Muğam Merkezi ve Qafqaz Üniversitesi’nin konferans salonlarında gerçekleştirildi.
Sempozyuma Türkiye Cumhuriyeti Milli Eğitim Bakan Yardımcısı Orhan Erdem, Kafkas Müslümanları İdaresi Başkanı Şeyhülislam Hacı Allahşükür Paşazade, Türkiye Cumhuriyeti Diyanet İşleri Başkan Yardımcısı Hasan Kamil Yılmaz, Türkiye Cumhuriyeti Bakü Büyükelçisi Alper Coşkun, Azerbaycan Milletvekilleri Doç. Dr. Ganire Paşayeva ve Prof. Dr. Refael Hüseynov, Kafkasya Üniversiteler Birliği (KÜNİB) Başkanı ve Ardahan Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ramazan Korkmaz, Qafqaz Üniversitesi Rektörü Ahmet Saniç, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Filiz Kılıç ile Azerbaycan, Türkiye, Orta Asya ve Balkan ülkelerinden çok sayıda tasavvufçu, edebiyatçı, bilim insanı, devlet adamı ve basın mensubu katıldı.
Eskişehir 2013 Türk Dünyası Kültür Başkenti Ajansı, Eskişehir Valiliği, Osmangazi Üniversitesi, Milli Hoşgörü Merkezi ve Azerbaycan Cumhuriyeti Dini Kurumlarla İş Devlet Komitesi (DQİDK) Diyalog ve İşbirliği Uğrunda İslam Konferansı Gençlik Forumu’nun da desteklediği sempozyumun Bakü’deki bölümü 24 Kasım 2013 tarihinde saat 09.00’da Seyyid Yahyâ Şirvânî’nin kabir ziyaretiyle başladı. 25 Kasım 2013 Pazartesi günü Beynelhalk Muğam Merkezi’nde saat 09.30’dan itibaren “Ebedi ışığın abidesi - Şamahı Cuma Camii” adlı filmin gösterimi ve açış konuşmaları ile devam eden program, gün içerisinde bilimsel oturumların düzenlenmesinin ardından sona erdi.
Beynelhalk Muğam Merkezi’nde yapılan programın ilk açış konuşmasını Kafkas Müslümanları İdaresi Başkanı Şeyhülislam Hacı Allahşükür Paşazade yaptı. Paşazade, Seyyid Yahyâ Şirvânî’nin fikirleri ile 1985 yılından itibaren akademisyen Ziya Bünyadov’un yardımı ile tanıştıklarını söyledi. Ayrıca Paşazade, Azerbaycan'ın dünyaca ünlü alimlerinin tanıtılması açısından bu tür uluslararası organizasyonların çok önemli olduğunu kaydetti.
KÜNİB BAŞKANI REKTÖR KORKMAZ: İNSAN DÜNYADA HAYATIN UMUDUDUR
Kafkasya Üniversiteler Birliği (KÜNİB) Başkanı ve Ardahan Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ramazan Korkmaz, evrenin boşluğunda fiziki olarak bir nokta kadar bile yer kaplamayan insanoğlunun büyük umutları ve cevherleri barındıran bir canlı olduğunu belirterek, “Makro-kozmik düzeyde dünyamız evrenin boşluğunda bir nokta kadar bile değil. İnsan da dünyada bir nokta kadar değil. Ama bu nokta kadar bile büyük olmayan varlıkların yaşamın umudu olduğunu ve çok büyük sırları taşıdığını bilmemiz gerekiyor. Dünya, yaşamın umududur, hayatın umududur. İnsan da dünyada hayatın umududur. Bu kadar küçücük şeylerin, bu kadar önemli misyonları taşıması çok manidardır. İnsanın, o küçücük noktaların bu kadar büyük anlamları taşıması çok önemlidir.” diye konuştu.
“SEYYİD YAHYÂ ŞİRVÂNÎ, 550 SENE SONRA BİLE BİZİ AYDINLATAN BİR IŞIKTIR”
Dünyanın hızla değiştiğini ve bu değişimde insan faktörünün çok önemli bir rolü olduğunu da vurgulayan KÜNİB Başkanı Rektör Prof. Dr. Korkmaz, “Dünya büyük bir hızla dönmekte ve değişmektedir. Dünyayı değiştirenler, ona dokunanlardır, onu seyredenler değildir. Dünyayı seyredenler, dünyayı asla değiştiremezler. İşte bütün mesele burada yatmaktadır. Dünyaya kim dokunmalıdır? Dünyaya ışık ve irfan fatihlerinin, sevgi fatihlerinin fethetmesi gerekiyor. ‘Dünyaya adımız miskindir bizim, düşmanımız kindir bizim, biz kimseye kin tutmayız, kamu alem birdir bizim’ diyen Yunus Emre’lerin, ‘Bir kişiyi kurtaran bütün dünyayı kurtarır’ diyen Bakuvi hazretleri gibi büyük irfan şahsiyetlerinin, ışık insanlarının dünyaya dokunması, dünyanın daha yaşanır bir hale gelmesini sağlayacaktır. Biz, o insanlarla yeniden temas kurmalıyız. Ayrıca dünyanın umudunu korumak için insanı, evrenin umudunu korumak ve yaşatmak için de dünyayı korumamız ve yaşatmamız gerekiyor. Bu sempozyumların, bu toplanmaların asıl amacı budur. Seyyid Yahyâ Şirvânî, 550 sene sonra bile bizi aydınlatan bir ışıktır. Şimdi o ışığın etrafında toplanıyoruz. Kendisini rahmetle anıyorum” diyerek, söz konusu sempozyumun dünyayı değiştirmek adına büyük umutlar barındıran kutsal bir amaca sahip olduğunu bildirdi.
Toplantının düzenlenmesinde büyük katkıları olan Türkiye Cumhuriyeti Milli Eğitim Bakanı Nabi Avcı’ya da teşekkürlerini sunan KÜNİB Başkanı Rektör Prof. Dr. Ramazan Korkmaz, “Azerbaycan Tahsil Nazırı Mikail Cabbarov’a, Din İşleri Yüksek Kurumu Azerbaycan Başkanlığı’na, Türkiye Diyanet İşleri Başkanlığı’na, Kafkasya Üniversiteler Birliği’ne, Qafqaz Üniversitesi’nin değerli Rektörü Sayın Ahmet Saniç beyefendiye, Mehmet Rıhtım beye, Orhan Söylemez hocama, siz değerli katılımcılara, Eskişehir Valiliğine ve Türk Dünyası Kalkınma Ajansı’na hepinizin huzurunda teşekkürlerimi sunmak istiyorum. Çünkü bu toplantılarla biz geçmişi anarak içimizde oturmayı öğreneceğiz ve dünyada oturmayı öğreneceğiz. Dünyayı daha yaşanır kılmak için kendi içimizde oturmaya ihtiyacımız var. Ancak biz böyle büyük insanları anarak kendi içimizde oturmayı öğrenebiliriz ve dünyada yaşamayı hak ederiz” dedi.
AZERBAYCAN MİLLETVEKİLİ DOÇ. DR. PAŞAYEVA: “SEYYİD YAHYÂ ŞİRVÂNÎ GİBİ DEĞERLERİMİZİ DOĞRU ANLASAYDIK, İNSANLIK BU DURUMDA OLMAZDI”
Azerbaycan Milletvekili Doç. Dr. Ganire Paşayeva, 500 yıl geçmesine rağmen Seyyid Yahyâ Şirvânî gibi büyük âlimlerin bugün de anılmasının değerli olduğunu ifade etti. Seyyid Yahyâ Şirvânî’nin fikirlerine tüm dünyanın ihtiyacı olduğunu söyleyen Paşayeva, “Biliyorum ki bugün Seyyid Yahyâ Şirvânî hazretleri bizlerledir ve bizlere seslenmektedir. Çünkü kendisi tüm dünyanın ihtiyaç duyduğu büyük şahsiyetlerdendir. Zamanında O’nun gibi değerlerimizi doğru anlasaydık, bugün insanlık ve dünya bu durumda olmazdı.” diye konuştu.
YILMAZ: BU DÜNYAYI OKUYUP ANLAMAYA VE GÖNÜL DÜNYAMIZA TAŞIMAYA İHTİYACIMIZ VAR
Türkiye Cumhuriyeti Diyanet İşleri Başkan Yardımcısı Hasan Kamil Yılmaz, Azerbaycan ve Türkiye’nin tarih boyunca alimler vasıtasıyla derin kültürel ilişkilerde bulunduğunu belirterek, “Seyyid Yahyâ Şirvânî’ye, Şems-i Tebrizi'e, İmam-ı Rabbani’ye ve ehlibeyt sevgisiyle bu dünyayı okuyup anlamaya ve gönül dünyamıza taşımaya ihtiyacımız var. Bu bakımdan biz Türkiye Diyanet İşleri Başkanlığı olarak, Azerbaycan’da yapılan bu güzel faaliyetin devamının geleceğini düşünüyorum. Ve katkılarından dolayı bu önemli hizmete destek veren herkese teşekkür ederek ve Azerbaycan devletine şükranlarımı arz ediyorum” dedi.
BAKAN YARDIMCISI ERDEM: KÜNİB’İN ÖNCÜLÜK ETTİĞİ SEMPOZYUMLAR, ORTAK KÜLTÜREL GAYELER AÇISINDAN ÖNEMLİ
Bakü’de sempozyuma teşrif eden Türkiye Cumhuriyeti Milli Eğitim Bakan Yardımcısı Orhan Erdem, Türk dili konuşan halklar ve ülkeler arasında dostane ilişkiler kurularak ortak kültürel mirasların ortaya çıkarılmasının önemli olduğunu kaydetti. Bu çerçevede Eskişehir’in 2013 Yılı Türk Dünyası Kültür Başkenti olarak seçilmesinin ve Türkiye ile Kafkasya ülkelerinin uluslararası projelere imza atmasının anlamlı olduğunu belirten Erdem, “Bunun için amacımız; bilimsel, kültürel, sanatsal etkinlikler yaparak kültürel birlik ve beraberliği sağlamaktır. Dünya barışına ve bilime katkıda bulunmaktır. Türk kültürünün uluslararası düzeyde benimsenerek yaygınlaşmasına hizmet etmektir. Ayrıca tüm bu değerlerimizi gelecek kuşaklara aktarmaktır. Bu hedefler doğrultusunda birçok faaliyet yapılıyor. Bunlardan birisi de Başkanlığı ve Sekretaryası Ardahan Üniversitesi tarafından yürütülen Kafkasya Üniversiteler Birliği’nin öncülük ettiği organizasyonlardır. KÜNİB’in Azerbaycan üniversiteleri ile planladığı bugünkü sempozyum da söz konusu faaliyetlerin önemli bir örneğidir.” sözleriyle, KÜNİB’in öncülük ettiği "Uluslararası Seyyid Yahyâ Şirvânî ve Halvetîlik Sempozyumu’’nun söz konusu amaçlar çerçevesinde atılmış değerli bir adım olduğunu dile getirdi.
“SEYYİD YAHYÂ ŞİRVÂNÎ’NİN TASAVVUF VE İLMİ KAYNAĞI BU COĞRAFYANIN KORUYUCUSU OLMUŞTUR”
Seyyid Yahyâ Şirvânî’nin tüm dünyada uluslararası bir öneme sahip olduğunu da vurgulayan Erdem, “Seyyid Yahyâ Şirvânî’nin tasavvuf ve ilmi kaynağı bu coğrafyanın koruyucusu olmuştur. Çok geniş bir coğrafyayı kapsamış ve hiçbir zaman dini veya siyasi karışıklığa yol açmamıştır. Öte yandan Seyyid Yahyâ Şirvânî sadece kendi öz yaşayışlarını söylemiş ve söylediklerini yaşamıştır. Özü sözü bir, söyledikleriyle amel eden, dünyevi hiçbir varlığa meyli olmayan biridir.” diye konuştu.
SEMPOZYUM ÇERÇEVESİNDE BİLİMSEL OTURUMLAR DÜZENLENDİ
Azerbaycan’ın Başkenti Bakü’de düzenlenen sempozyumda Kafkasya’nın en büyük tasavvufçularından biri olan Seyyid Yahyâ Şirvânî ve Halvetîlik hakkında bilimsel oturumlar gerçekleştirildi. Sempozyumda Seyyid Yahyâ Şirvânî ve Halvetîlik ile ilgili tarihsel, kültürel, toplumsal ve edebi boyutlarıyla birbirinden zengin tebligatlar sunuldu.
Sempozyumun son kısmında ise KÜNİB Başkanı ve Ardahan Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ramazan Korkmaz’ın başkanlığıyla değerlendirme oturumu yapıldı. Sempozyum, değerlendirme oturumunun ardından sona erdi.
SEYYİD YAHYÂ ŞİRVÂNÎ KİMDİR?
Büyük velilerdendir. İsmi, Yahyâ bin Behâeddîn’dir. Seyyid olup, soyu Peygamber efendimize ulaşır. Şirvan’da dünyaya gelen ve doğum tarihi tam olarak bilinmeyen Seyyid Yahyâ Şirvânî 1464 (H.868) tarihinde Bakü’de vefat etmiştir. Kabr-i şerîfi Şirvan Şahlar Saray Külliyesindedir. Seyyid Yahyâ hazretlerinin talebelerinin en üstünleri; Pîr Şükrullah, Alâaddîn Halvetî, Habîb Efendi, Muhammed Erzincânî ve Dede Ömer Rûşenî Halvetî hazretleridir. Tasavvufa dair bazı telif eserleri vardır. Bunun yanında Esrâr-ı Tâlibîn ve Vird-i Settâr adında iki kıymetli eseri bulunmaktadır.