TDED Erzurum’da Sümmani anıldı

Türkiye Dil ve Edebiyat Derneği Erzurum Şubesi, Türk kültür ve irfanının en mühim olgularından ve taşıyıcılarından “âşıklar”ı yeni nesile tanıtmak, milli hafızayı yenilemek için Ramazan’a kadar sürecek ve on beş günde bir yapılacak “Nurullah Özkılıç ile Halk Ozanlarımız” adlı program başlattı.

Programda sadece Erzurum’un değil, bölgenin ve ülkenin dünden bugüne en önemli âşıkları incelenecek, şairlerin deyişleri, muammaları, koşmaları, türküleri, atışmaları, koçaklamaları yaşayan halk ozanları tarafından seslendirilecek. Ramazan ayına kadar sürecek programda Sümmânî, Aşık Şenlik, Reyhanî, Köroğlu, Erzurumlu Emrah, Murat Çobanoğlu, Davut Sulari, Nihani, Mevlüt İhsanî, Nusret Torunî, Rahmanî ve daha birçok âşığın anılması hedefleniyor.

İki haftada bir Perşembe günleri Türkiye Dil ve Edebiyat Derneği’nde gerçekleşecek programın yöneticiliğini Erzurum âşıklar ve Şairler Derneği Başkanı Nurullah Özkılıç yapıyor. İlk programı önceki gün gerçekleşen programda yad edilen ilk âşık Sümmanî oldu. Eğitimci Yazar Nurullah Özkılıç programa katılanlara Sümmanî’nın hayatı, sanatı, şiirleri hakkında bilgi ve örnekler verdi. Sümmanî’nin badeli âşıklardan olduğunu söyleyen Özkılıç, onun şiirlerinde tasavvuf etkisinin baskın olduğunu vurguladı. Rüyasında gördüğü sevgilisi Gülperi’nin peşine düşüp ilahi aşka kavuşan Sümmanî’nin Kafkas, Hint, İran, Afganistan coğrafyasını gezdiğini bu seyahatlerin onun ruh ve düşünce dünyasında derin izler bıraktığını söyledi. Özkılıç Sümmânî hakkında ayrıca şunları söyledi:

“Ustası Erbabî olan Sümmânî’nin asıl adı Hüseyin. Narman Samikale’de 1860 yahut 1862’de doğan Sümmânî’nin ustası âşık Erbâbî’dir. 11 ‘li hece ölçüsüyle yazdığı şiirlerin yanında aruzla yazdığı şiirler de vardır. Şiirlerinde genellikle aşk, sevgi, tasavvuf ve nasihat konularını işler. Tüm eğitimini babasından alan Sümmânî birçok çırak yetiştirmiş 1915’te yine kendi köyünde vefat etmiştir.”

Nurullah Özkılıç’ın açıklamalarından sonra Âşık Mevlüt Merdoğlu Sümmânî’nin en bilinen divan ve türkülerinden okudu. Âşık İsrafil Daştan ise Sümmânî ile Âşık Şenlik’in meşhur karşılaşmalarını ve atışmalarını örneklerle ve hikâyesiyle anlattı. Program sonunda her iki âşık bir atışma örneği gösterdiler. Programa her yaştan bay bayan çok sayıda izleyici katıldı. Programın ikincisi 15 gün sonra Perşembe günü gerçekleştirilecek. TDED Erzurum Şube Başkanı Murat Ertaş, çok önemli bir program başlattıklarını ve halkın yeni nesille birlikte bu programları takip etmesi gerektiğini ifade ederek herkesi programa davet etti.