TÜFE’de ortalamayı geçtik..!

TÜİK aralık ayı TÜFE verilerini açıkladı. Erzurum İstatistik Bölgesi’nde, Aralık 2013 döneminde fiyatlar kasım ayına göre yüzde 0.65 oranında arttı. Yıllık fiyat artış oranının yüzde 8,04 olarak hesap edildiği TRA1 Erzurum Bölgesi’nde, fiyatlar 2012 aralık ayına göre de yüzde 8,04 oranında artarken, 12 aylık ortalamalara göre fiyat değişim oranı da yüzde 7,49 olarak belirlendi.
TÜRKİYE ORTALAMASI VE ERZURUM
TÜFE verileri bazında, Türkiye ortalamasına göre, Erzurum İstatistik Bölgesi’nde enflasyon, aylık bazda yüzde 0.19, 12 aylık bazda yüzde 0.64, yıllık ölçütte yüzde 0.64 oranında yüksek çıktı., 12 aylık ortalamalara göre fiyat değişim oranında ise Bölgedeki fiyatlar ülke ortalamasının yüzde 0.18 düzeyinde üstünde belirlendi.
AĞRI BÖLGESİ
TRA2 Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan istatistik çevresinde aylık bazda fiyatlar yüzde 0,50 oranında artış gösterdi. Bu bölgede yıllık fiyat artış oranı yüzde 6,63, 12 aylık ortalamalara göre değişim oranı ise yüzde 7,15 olarak kaydedildi. Ağrı Bölgesinde fiyatlar Aralık 2012’ye göre de yüzde 6,63 oranında artış kaydetti.
MALATYA BÖLGESİ TÜFESİ
Malatya istatistik Bölgesi’nde fiyatlar aylık bazda kasım ayına göre yüzde 0,66 oranında artış gösterdi. TÜİK verilerine göre TRB1 Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli İstatistik Bölgesi’nde 12 aylık bazda yüzde 7,40, yıllık bazda yüzde 7,40 oranında fiyat artışı gözlendi. Malatya bölgesinde 12 aylık ortalamalara göre fiyat değişim oranı da yüzde 7.75 olarak belirlendi.
VAN BÖLGESİ TÜFESİ
TÜİK verilerine göre, Aralık 2013 döneminde, TRB2 Van, Muş, Bitlis, Hakkari Bölgesi’nde fiyatlar aylık bazda yüzde 0,37 oranında yükseldi. Van bölgesinde 2012 aralık ayına göre enflasyon yüzde 7.22, yıllık enflasyon yüzde 7.22 ölçeğinde belirlenirken, 12 aylık ortalamalara göre fiyat değişim oranını ise yüzde 7,22 düzeyinde oldu
ARALIK TÜFE’SİNDE BÖLGENİN ENLERİ
Doğu Anadolu Bölgesi illerini içeren 4 istatistik bölgede aralık ayı bazlı TÜFE’nin en yüksek olduğu bölgeler aylıkta yüzde 0,66 ile Malatya Bölgesi, 2012 yılı aralık ayına göre yüzde 8,04 ile Erzurum bölgesi, Yıllıkta yüzde 8,04  ile Erzurum Bölgesi, 12 aylık ortalamalara göre fiyat değişim oranında da yüzde 7.75 ile Malatya bölgesi oldu.
 2013 YILI ENFLASYONU YÜZDE 7.4 OLDU
Aralık ayı ve 2013 yılı enflasyon rakamları açıklandı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan rakamlara göre, 2013 yılında tüketici fiyatları endeksi (TÜFE) yüzde 7.40, üretici fiyatları endeksi (ÜFE) ise yüzde 6.97 oldu.
TÜFE’de 2013 yılı Aralık ayında bir önceki aya göre yüzde 0.46, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 7.40 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 7.49 artış gerçekleşti.
Aylık en yüksek artış yüzde 1,46 ile gıda ve alkolsüz içecekler grubunda gerçekleşti. Ana harcama grupları itibariyle 2013 yılı Aralık ayında endekste yer alan gruplardan ulaştırmada yüzde 1,10, konutta yüzde 0,89, lokanta ve otellerde yüzde 0,81, sağlıkta yüzde 0,78 artış gerçekleşti.
Aylık en fazla düşüş gösteren grup yüzde 2,66 ile alkollü içecekler ve tütün oldu. Ana harcama grupları itibariyle 2013 yılı Aralık ayında endekste yer alan gruplardan giyim ve ayakkabıda yüzde 2,58, haberleşmede yüzde 0,13 ve çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 0,01 düşüş gerçekleşti. Yıllık en yüksek artış yüzde 10,52 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda gerçekleşti. TÜFE’de, bir önceki yılın aynı ayına göre eğitim (yüzde 10,05), lokanta ve oteller (yüzde 9,86), ulaştırma (yüzde 9,77), gıda ve alkolsüz içecekler (yüzde 9,67) artışın yüksek olduğu diğer ana harcama gruplarıdır. Aylık en yüksek artış yüzde 0,88 ile TRC3 (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt)’de oldu. İstatistiki Bölge Birim Sınıflaması (İBBS) Düzey 2’de bulunan 26 bölge içinde, bir önceki yılın aynı ayına göre en yüksek artış TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis) (yüzde 8,51) bölgesinde ve on iki aylık ortalamalara göre en yüksek artış TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis) (yüzde 9,08) bölgesinde gerçekleşti.
TARIMDA ON İKİ AYLIK ORTALAMALARA GÖRE FİYATLAR GERİLEDİ
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, tarımda üretici fiyatlarının Aralık ayında yüzde 2,49, yıllıkta artış yüzde 7,58 arttığını, on iki aylık ortalamalara göre ise yüzde 1,34 düştüğünü bildirdi.
Şemsi Bayraktar, bir diğer ifadeyle, 2013 yılı tarımda üretici ortalama fiyatlarının, 2012 yılı ortalama fiyatlarına göre yüzde 1,34 gerilediğine dikkati çekti.
Bayraktar, Aralık ayında tüketicide gıda ve alkolsüz içeceklerde fiyatların yüzde 1,46, yıllıkta yüzde 9,67 yükseldiğini belirtti.
Şemsi Bayraktar, yaptığı açıklamada, Türkiye Ziraat Odaları Birliği olarak, üreticiden tüketiciye, halkın tamamını yakından ilgilendiren gıda fiyatlarındaki değişimleri takip etmeye ve kamuoyunu doğru bilgilendirme amacıyla açıklama yapmaya devam ettiklerini bildirdi.
TZOB Genel Başkanı Bayraktar, Aralık ayı genel enflasyonun üretici fiyatlarında yüzde 1,11, tüketici fiyatlarında yüzde 0,46, yıllıkta üretici fiyatlarının yüzde 6,97, tüketici fiyatlarının yüzde 7,40 arttığını vurguladı.
Bayraktar, “Tarımda üretici fiyatları yıllıkta yüzde 7,58 artarken, on iki aylık ortalamalara göre yüzde 1,34 geriledi. Üretici fiyatları Aralık ayında madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 0,66, elektrik, gaz ve suda yüzde 1, imalat sanayinde yüzde 0,82 arttı. Üretici fiyatlarında sanayide, Aralık’ta aylık yüzde 0,84, yıllık yüzde 6,85 artış yaşandı” dedi.
Yıllık üretici enflasyonunun genel tarımda yüzde 7,58, tarım ve avcılıkta yüzde 7,77, ormancılık ve tomrukçulukta yüzde 5,02 arttığını, balıkçılıkta yüzde 1,59 arttığını vurgulayan Bayraktar, Aralık ayında fiyatların aylık bazda tarım, avcılıkta yüzde 2,27, balıkçılıkta yüzde 19,37 artarken, ormancılık, tomrukçulukta yüzde 0,37 düştüğünü belirtti.
Şemsi Bayraktar, hem üreticide hem markette en fazla fiyat artışının patlıcanda görüldüğünü bildirerek, “market fiyatlarında en fazla fiyat düşüşü yüzde 4,82 ile pırasada, en fazla fiyat artışı yüzde 104,94 ile patlıcanda görüldü. Üretici fiyatlarında ise portakal fiyatı yüzde 10,83 düşerken, patlıcan fiyatı yüzde 137,10 arttı” dedi.
MARKET FİYATLARINDAKİ DEĞİŞİMLER
Bayraktar, Aralık ayı itibarıyla market fiyatlarına bakıldığında; 10 üründe bir ay öncesine göre fiyat değişimi görülmezken, 4 üründe azalma, 26 üründe ise fiyat artışı olduğunu belirtti.
Aralık ayında, maydanoz, kuru soğan, kırmızı mercimek, yeşil mercimek, kuru incir, süt, dana eti, kuzu eti, mısırözü yağı ve toz şeker fiyatlarında değişim görülmezken, fiyat düşüşü yüzde 4,82 oran ile en fazla pırasada olduğunu bildiren Bayraktar, şunları kaydetti:
“Pırasadaki fiyat düşüşünü yüzde 1,46 ile limon, yüzde 1,22 ile armut, yüzde 0,49 ile ayçiçeği yağı izledi. Markette en fazla fiyat artışı ise yüzde 104,94 oran ile patlıcanda görülmüştür. Patlıcandaki fiyat artışını yüzde 57,73 ile yeşil fasulye, yüzde 50,03 ile kabak, yüzde 46,78 ile sivri biber, yüzde 44,39 ile marul, yüzde 29,90 ile domates, yüzde 28,66 ile havuç, yüzde 24,22 ile yeşil soğan, yüzde 23,08 ile salatalık, yüzde 22,38 ile patates, yüzde 12,10 ile mandalina, yüzde 9,93 ile karnabahar, yüzde 8,50 ile kuru fasulye, yüzde 5,57 ile ıspanak, yüzde 4,23 ile zeytinyağı, yüzde 4,12 ile tavuk eti, yüzde 2,85 ile portakal, yüzde 2,41 ile yumurta, yüzde 2,26 ile kuru üzüm, yüzde 2,06 ile pirinç, yüzde 1,79 ile elma, yüzde 1,09 ile kuru kayısı, yüzde 1,07 ile lahana, yüzde 1,03 ile Antep fıstığı, yüzde 0,76 ile fındık, yüzde 0,49 ile nohut takip etti.”
ÜRETİCİ FİYATLARINDAKİ DEĞİŞİMLER
Aralık ayındaki üretici fiyatlarına bakıldığında; 14 üründe fiyatlar bir ay önceki fiyatlara göre değişmezken, 5 üründe azalma, 17 üründe ise fiyat artışları olduğu bilgisini veren Bayraktar, şöyle devam etti:
“Aralık ayında, pırasa, lahana, maydanoz, limon, armut, kuru fasulye, nohut, kırmızı mercimek, yeşil mercimek, pirinç, kuru kayısı, kuru incir, fındık ve süt fiyatlarında değişim meydana gelmedi. Fiyat düşüşü yüzde 10,83 oran ile en fazla portakalda görüldü. Portakaldaki fiyat düşüşünü yüzde 8,14 ile kuru soğan, yüzde 3 ile kuru üzüm, yüzde 1,74 ile dana eti, yüzde 1,36 ile Antep fıstığı izledi. En fazla fiyat artışı yüzde 137,10 oran patlıcanda oldu. Patlıcandaki fiyat artışını yüzde 92,31 ile kabak, yüzde 81 ile sivri biber, yüzde 66 ile yeşil fasulye, yüzde 54,34 ile yeşil soğan, yüzde 42,15 ile domates, yüzde 37,53 ile salatalık, yüzde 26,96 ile havuç, yüzde 19,19 ile patates, yüzde 15,38 ile karnabahar, yüzde 13,99 elma, yüzde 10,77 ile marul, yüzde 9,20 ile mandalina, yüzde 7,69 ile zeytinyağı, yüzde 5,33 ile ıspanak, yüzde 5,11 ile kuzu eti, yüzde 4,35 ile yumurta izledi.”
FİYAT DEĞİŞİMLERİNİN NEDENLERİ
Bayraktar, üreticide fiyatı artan ürünlere bakıldığında patlıcan, kabak, sivri biber, yeşil fasulye, yeşil soğan, domates, salatalık gibi ürünlerde arzın örtü altından sağlandığını, mevsim itibarıyla yaşanan düşük sıcaklıkların etkisiyle hasat edilen ürün miktarındaki azalmaya bağlı olarak fiyatlarda artış meydana geldiğini belirtti.
Havuç ve patateste ekim alanlarındaki daralmaya bağlı olarak arzda meydana gelen daralmanın fiyatlara yansıdığını bildiren Bayraktar, “Mandalinada ise hasat edilen ürün miktarındaki azalmaya bağlı olarak fiyatlar bir miktar artarken, zeytinyağında da bu yıl rekoltenin düşük olması fiyatlarda artışa yol açtı” dedi.
Fiyatı düşen ürünlere bakıldığında, portakalda hasat edilen ürün miktarındaki artışla birlikte fiyatlarda bir miktar düşüş meydana geldiğine dikkati çeken Bayraktar, genel olarak değerlendirdiklerinde arz ve talepteki değişime bağlı olarak fiyatlarda artış ve azalışların meydana geldiğinin görüldüğünü vurguladı.