~~Erzurum’da bir abartı modası aldı başını gidiyor..
Övmede ölçü yok, sövmede mizan yok..
Bizim yerel basının haber veriş tarzına bakın..
Ya da ulusal ölçekte Erzurum adına servis edilen haberlere..
Neredeyse tamamında bir aşırılık var..
Hiç bir şey kıvamında değil..
Tam manasıyla bir ölçüsüzlük..
Bir takımımız Türkiye ölçekli bir şampiyonaya katılıyor..
Altı, yedi kişilik ekipten biri 3’üncü oluyor..
Bunun habere yansıması Şu:
‘……takımı Türkiye’yi salladı’
Palandöken’de vakayi adiyeden bir sistem arızalanması yaşanıyor..
Haber ulusal bazda: ‘Palandöken’de ölümle burun buruna’  ya da ‘Palandöken’de can pazarı’başlığıyla veriliyor..
Bir ticaret ekibi yurt dışında bir mutad toplantıya katılıyor..
Haberin aktarılmasında, “….. Avrupa Çıkarması’ ifadesi kullanılıyor..
Ölçü yok..
Mizan yok..
Yüzlerce ve yüzlerce örneği sıralamak mümkün..
Biz aktüel olan bir ikisini verdik.
Asayiş haberlerinin aktarımı tam evlere şenlik..
‘Feci’ sıfatı her haberin alışılmış kalıbı..
Ya da ‘Çatladı’, ‘Patladı’ redifleri..
Abartı, abartı, abartı..
Ha, söyleyelim..
Okurun itibarı da bu başlıkla verilen habere..
‘……takımı Türkiye’yi salladı’ başlıklı habere ilgi yoğun, ama aynı olayı aktaran, ‘Falan sporcu…şampiyonasında ..’cı oldu’ başlıklı haberin okunma oranı düşük..
Okur da illa abartı istiyor..
İlla aşırılık..
Alıcı ölçüyü tutturamayınca, satıcı da malını piyasaya göre pazarlıyor..
Peki ne getirisi var bunun?
Hiç..Kocaman bir hiç..
Överken kendimizi kandırıyoruz, söverken kendimizi aşağılıyoruz..
Hem de hiç haketmediğimiz ölçüde..
‘Edep ya hu’ diyen yok..
Avrupa’da, ABD’de en fazla tiraja sahip gazetelerin çoğu hala siyah beyaz çıkıyor..
Çoğunda fotoğraf yok..
Onlar için önemli olan içerik..
Onlar için ehemmiyetli olan’ gerçek, yalnız gerçek’
Biz olayları fotoğraflarla renklendirip, sanki birşeyleri kapatıyoruz..
Neyi mi, gerçeği..
Makula itibar yok..
Ölçüye rağbet yok..
Erzurum tabiriyle, haşa huzurdan, ‘cazgırlık’ iltifat görüyor..
Erzurum irfanının diğer bir adlandırması da ‘şoşartma’..
Kelimenin aslı ‘şaşırtma’..
Nereden..
Doğrudan ve gerçekten..
Oysa gazetecinin görevi ‘tezgahtarlık’ değil..
Görevi aktarma, bildirme ya da yansıtma..
Bunun bir ölçüsü olmalı..
Haber olduğu gibi verilip, yorum okuyucuya bırakılmalı.
Hani bir padişah hikayesi vardır ya..
Çok sevdiği atını seyise teslim ederken, buna iyi bak, gözün gibi koru’ der sultan..
Ve ekler: ‘her kimki bu atımın ölüm haberini verir, kellesini de verir’
Gel zaman git zaman, at nalları diker..
Seyis şaşırır, at gitti dese kelle de gidecek..
Gider vezire anlatır durumu..
Vezir seyisi yanına alır, çıkar huzura..
‘Sultanım, der, atınızdan haber var..
Nasıl diye sorar padişah, atımın durumu nedir…
Vezir anlatır, ‘Sultanım o kadar keyiflidirki atınız, yedi, içti, sonra bir uzandıki yere, bir daha kalkmadı’
Sultan, ‘öldü desene be vezir’ diye ünleyince..
Ben demedim sultanım siz dediniz der, kelleyi kurtarır vezir..
Gazeteci için bir ölçektir bu..
Haberi verecek, yorumu okur yapacak..
Hatta haber başlığını da okur koyacak..
Dahası bir beyin jimnastiği yapacak..
Biz de öyle değil maalesef..
Abart okun, şoşart övün..
Erzurum basını ya mesele..
Aslında Erzurumlu ağır adamdır..
Vakurdur, gururludur..
Herşeyi kıvamında yapar..
Övülmeyi sevmez, kimseye de sövmez..
Barımız da öyledir ya..
Ağırdır, edeplidir, ölçülüdür..
Ancak bunu hiç ama hiç düşünmeyiz..
İki tıklanma, ya da okunma adına gerçekleri ters yüz ederiz, renklerle bezeriz, fotolarla süsleriz..
Hakikat siyah beyazdır oysa..
Biz böylelikle gizleriz..
Ne mi ederiz??..
Ne edersek kendimize ederiz..
Kendimize..
Sözümüzü ölçülü olmak babından şair Önder Çağıran’ın satranç tarzıyla yazdığı şiirle bitirelim:
‘Zamanede bir kimseye sırrım vermem zalim çıkar/Bir kimseye kötü deme sonra belki alim çıkar/Sırrım vermem, sonra belki ah ü vahım halim çıkar/Zalim Çıkar, alim çıkar, halim çıkar zamanede/Bir kimse ki ehl-i haldir salim çıkar zamanede ‘