İsrail ile ticarette rekor düzeyde düşüş

İsrail ile Türkiye arasındaki ticaretle ilgili bazı bilgi eksikliklerinin bulunduğunu dile getiren Bolat "Ülkemiz ile İsrail arasındaki ticaret, İsrail'in Gazze saldırısından sonra, 7 Ekim'den bu yana tam yüzde 48 azalmıştır." dedi

Ticaret ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlıklarının 2024 yılı bütçeleri, TBMM Genel Kurulunda kabul edildi.

Ticaret Bakanı Ömer Bolat, "Otomotivde birinci ve ikinci el piyasasında, emlak piyasasında, kiralarda bugün yüzde 20-25 civarında bir düşüş kaydedilmiştir. Denetimlerimize devam edeceğiz." dedi.

Bolat, TBMM Genel Kurulunda Bakanlığının 2024 yılı bütçesine ilişkin konuşmasında, küresel piyasalardaki olumsuz gelişmelere rağmen Türkiye ekonomisinin yatırıma, üretime, istihdama ve ihracata devam ettiğini söyledi.

Ekonominin 13 çeyrektir kesintisiz büyümeye devam ettiğini vurgulayan Bolat, bu yılın üçüncü çeyreği itibarıyla 2023'te milli gelirin 1 trilyon 75 milyar dolara, fert başına milli gelirin ise 13 bin 380 dolara yükseldiğini bildirdi.

Ömer Bolat, istihdam edilenlerin sayısının bu yılın ekim ayında eylüle göre 246 bin kişi artarak 31 milyon 835 bin kişiye ulaştığını, işsizlik oranının ise son 11 yılın en düşük oranı olan yüzde 8,5'a gerilediğini aktardı.

Bu yılın ocak-kasım döneminde 232,9 milyar dolarlık ihracata ulaşıldığını dile getiren Bolat, 2023'ün 256-257 milyar dolar ihracatla kapatılmasının planladığını belirtti.

Bakan Bolat, ithalattaki artış hızının son dört ayda yavaşladığını, alınan tedbirler sonucunda altın ve otomotiv ithalatında yavaşlama kaydedildiğini anlattı.

Mal ticaretinde dış ticaret açığının da bu yılın ağustos ayından itibaren azaldığının altını çizen Bolat, ihracatın ithalatı karşılama oranının da son dört ayda yüzde 80'inin üzerinde olduğunu dile getirdi.

"FİNANS KAYNAKLARINI ARTIRMIŞ BULUNUYORUZ"

Orta Vadeli Program (OVP) kapsamında 2024'te ihracatın 267 milyar dolara, 2026'da 302 milyar dolara çıkarılmasının hedeflendiğini ifade eden Bolat, ihracata yönelik desteklerin sunulduğunu, 2023'te 20 bin firmaya 7,5 milyar lira ihracat desteğinin sağlandığını bildirerek "İhracatçılarımızın finansman sorununu çözmek üzere de Türk Eximbank vasıtasıyla finans kaynaklarını artırmış bulunuyoruz." dedi.

Eximbank'ın desteklerinden faydalananların yüzde 84'ünün KOBİ'ler olduğunu söyleyen Bolat, ihracatçılara sunulan günlük reeskont kredilerinin limitinin 10 katına çıkarıldığını anlattı.

Hizmetler ihracatını da desteklediklerinin altını çizen Bolat şöyle devam etti: "Hizmet ihracatımızda dünyadaki son 10 yılda artış hızı oranı yıllık yüzde 4,5 iken Türkiye yüzde 7,3 büyümüştür. Biz hizmet ihracatımızda 2021'de 59 milyar dolar toplam ihracattan 2022'de 89 milyar dolara çıktık. Bu yıl 100 milyar doları aşacağız. Böylece, mal ihracatından 256-257 milyar dolar, hizmet ihracatında en az 100 milyar dolarlık ihracatla döviz gelirlerimizi yıllık olarak 357 milyar dolar olarak elde etmiş olacağız."

Haksız ve damping ithalata karşı da yerli üretimleri korumaktan çekinmediklerini vurgulayan Bolat, "Dünya ticareti sertleşirken, rekabet kızışırken kendi ülkelerinde koruma tedbirleri uygulayan ülkelerin, ülkemizde dampingli veya haksız ticari uygulamalarla, menşe saptırmalarıyla ürünlerini boşaltmalarına izin vermeyeceğiz." ifadelerini kullandı.

 "YÜZ BİNLERCE FİRMA DENETLENDİ"

Yeşil ve dijital dönüşümü sağlamakta da kararlı olduklarını bildiren Bolat, bu konuda çeşitli çalışmalar yaptıklarını söyledi.

Hükûmetin enflasyonla mücadeleyi sürdürdüğünü aktaran Bolat, fahiş fiyat ve stokçuluk uygulamalarına karşı denetimlerin devam ettiğini anlattı. Ömer Bolat şöyle konuştu: "Bakanlık olarak iç ticarette otomotiv, emlak, stokçuluk, fahiş fiyat gibi alanlarda toplamda 536 milyon liralık ceza kesmek zorunda kaldık. Bunun yanında da Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğünün çabalarıyla tüketicilerin taraf olduğu sözleşmeler, reklam ve haksız ticari uygulamaları, piyasa gözetimi, ürün güvenliği denetimleri, marketlerdeki fiyat etiketi ve fahiş fiyat denetimleri sonucunda da 662 milyon liralık ceza uygulamasına gidildi. Yüz binlerce firma denetlendi. Halkın, tüketicinin menfaatlerinin korunması noktasında gereken her şey yapıldı. Otomotiv, emlak ve diğer sektörlerde çıkardığımız yönetmeliklerle spekülatif ve manipülatif fiyat artırma çabalarını yasakladık ve sıkı bir denetime aldık. İlan sitelerindeki fiyat belirleme manipülasyonlarını ağır cezalarla engellemeyi başardık. Otomotivde birinci ve ikinci el piyasasında, emlak piyasasında, kiralarda bugün yüzde 20-25 civarında bir düşüş kaydedilmiştir. Denetimlerimize devam edeceğiz."

Kaçakçılıkla mücadelenin sürdüğünü belirten Bolat, gümrük muhafaza birimlerince 4 milyon 700 bin liranın üzerinde 11 tonluk uyuşturucu madde, 17 milyar 200 milyon liralık ticari eşyanın ele geçirildiğini bildirdi.

İsrail ile Türkiye arasındaki ticaretle ilgili bazı bilgi eksikliklerinin bulunduğunu dile getiren Bolat şunları kaydetti: "Ülkemiz ile İsrail arasındaki ticaret, İsrail'in Gazze saldırısından sonra, 7 Ekim'den bu yana tam yüzde 48 azalmıştır. Ülkemizden mevcut ticareti devlet şirketleri değil, özel şirketler, bunların da bir çoğu uluslararası firmalar yapmaktadır. Türkiye olarak ihracatımızın yüzde 31'i de Türkiye'de doğrudan yatırım yapmış uluslararası firmalar tarafından gerçekleştirilmektedir."

Birleşmiş Milletler (BM) kapsamındaki yaptırımları tanıdıklarını ve uyguladıklarını ifade eden Bolat, Türkiye'den gönderilen malların Filistin'in kendine ait gümrüğü ve limanı olmadığı için İsrail üzerinden Filistin'e gönderildiğini söyledi. Ömer Bolat, İsrail'in Filistin'e direkt gönderilen malları tanımadığını belirtti.

Filistin'in haklı davasına desteğe devam edeceklerinin altını çizen Bolat, Filistin'i hiçbir zaman yalnız bırakmayacaklarını sözlerine ekledi.

Ticaret Bakanı Ömer Bolat, tüketicinin korunmasına yönelik Bakanlık tarafından piyasa denetimlerinin yapıldığını anımsatarak, "11 ayda Bakanlık müfettişlerinin yüz binlerin üzerindeki denetimlerinde 1,3 milyar lira kestiği cezalar var. Rekabet Kurumunun kestiği cezalar da 2,3 milyar liranın üzerinde." dedi.

Türkiye'de AVM'lerin açılmasının büyük oranda durduğunu belirten Bolat, Türkiye'de yaklaşık 450 AVM olduğunu, bunlardan yaklaşık 70'nin finansman sıkıntısı nedeniyle borç aldığı bankalara devredildiği bilgisini verdi.

Küçük esnafı da desteklemeye devam ettiklerini vurgulayan Bolat, esnafın finansman desteğini geri ödeme oranının ise yüzde 99'un üzerinde olduğunu kaydetti.

"HAKLI, DENGELİ VE EŞİT TİCARET ARAYIŞI İÇERİSİNDEYİZ"

Çin ile ticaret konusunun önemli olduğunu ifade eden Bolat, sözlerini şöyle sürdürdü: "Gerek ABD gerek AB ve diğer ülkeler ve bizim de Çin ile ticarette çok ciddi bir ticaret açığımız var. Bu noktada dampingli olduğunu tespit ettiğimiz, şikayet edilen bütün başvuruları dikkate alıyor, incelemelerimizi yapıyoruz. Menşe saptırması yapan ürünler varsa, o nokta mal ithal edilmiş olsa bile, gittiği yerde denetlemeyi yaparak menşe saptırması varsa el koyma işlemleri yapılıyor. Bu noktada dürüst, haklı, dengeli ve eşit ticaret arayışı içerisindeyiz."

Bu noktada Çinli yetkililerle her kademede görüşmelerin sürdüğünü belirten Bolat, Türk ürünlerinin Çin pazarında daha fazla satışı noktasında da desteklerinin olduğunu anımsattı.

"ELEKTRONİK SİGARA KONUSUNDA KESİN BİR YASAKLAMA VAR"

"Elektronik sigara konusunda Türkiye'de kesin bir yasaklama var." diyen Bolat, başta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan olmak üzere hükümet olarak elektronik sigaraların satışının serbest bırakılmasına kesinlikle karşı olduklarını vurguladı. Bolat, "Gümrüklerimizde ciddi yakalama yapılıyor. Son bir ay içerisinde 256 bin ünite elektronik sigara yakalandı. Bir hafta sonra da 125 bin elektronik sigara yakalandı." bilgisini verdi.

Ceylanpınar Gümrük Kapısı'nı, modernizasyon çalışmalarını 2024 yılının ilk yarısında tamamlayıp açacaklarını belirten Bolat, aynı şekilde Ağrı Gürbulak Gümrük Kapısı'nı da modernizasyon çalışmasını bitirerek 2024 yılının başlarında hizmete alacaklarını bildirdi.

Habur Sınır Kapısı ile ilgili soru üzerine Bolat, şu ifadeleri kullandı: "Gümrük kapımızda bir günde 4 bin büyük araç giriş çıkış yapıyor. Bin yolcu aracı giriş çıkış yapıyor ve 10 bin yolcunun giriş çıkışı yapılıyor. Personel sayımızı son 2 yılda yüzde 33 artırdık. 24 olan peron sayısını 32'ye çıkardık. Gümrük kapılarının işleyişi sadece bizimle alakalı değil, karşı tarafın da aynı şekilde çalışması lazım."

Esnafa verdikleri bütün sözleri bugüne kadar tuttuklarını aktaran Bolat, "Bu 7 bin 200 iş günü konusu da hükümetimizin vaatleri arasındadır. En kısa sürede, 2024 yılı çalışmaları içerisinde, bunlar mutlaka ele alınıp gerçekleştirilecektir." diye konuştu.